RSV
Tanım
RSV (Respiratory syncytial virus) infeksiyonlaro üst solunum yolu ve alt solunum yolunu etkileyebilen ve özellikle çocuklarda ve 60 yaş üzeri erişkinlerde hastane yatışı ve mortalite nedeni olabilen önemli infeksiyonlardır.
Bulaş
İnfekte eller ya da aerosollerin göz ve burun mukozasına direkt inokülasyonu ile bulaşır.
İnfekte sekresyonla kontamine olmuş cisimler de hastalık bulaşmasında önemlidir.
İnkübasyon süresi
İnkubasyon süresi genellikle 2-8 gün arasında değişmektedir.
Hastalık Yükü
RSV infeksiyonları çocukluk çağı hastane yatışlarının önemli nedenlerindendir. Özellikle prematüre bebeklerde ciddi solunum yetmezliği ile ilerler.
Erişkinlerde de özellikle ileri yaş, kalp yetmezliği, kronik akciğer hastalığı ve de böbrek yetmezliği gibi altta yatan risk faktörü olan hastalarda hastane yatışları, solunum yetmezliği gelişimi ve ölüm daha sık oranda görülür.
2023-2024 RSV sezonunda 100.000’de 0.5 şeklinde bir hastane yatış oranı gerçekleşmesi beklenmektedir.
Koruyuculuğu
Yapılan faz çalışmalarında FDA tarafından onay almış olan her iki RSV aşısının da hastane yatışını ve hastalığın alt solunum yolu infeksiyonuna dönüşme olasılığını en az % 80 oranında azalttığı gösterilmiştir.
Aşı uygulaması
Tek doz olarak intramuskuler olarak sıklıkla deltoid kasa uygulanır.
RSV Aşısı Kimlere Yapılmalıdır?
75 yaş ve üzeri herkese ve şiddetli RSV riski yüksek olan 60-74 yaş arası yetişkinlere RSV aşısı yapılmasını önerilmektedir.
Yüksek risk; 60-74 yaş arası yetişkinlerden kronik kalp veya akciğer hastalığı olanlar, diğer bazı kronik tıbbi rahatsızlıkları olanlar ve huzurevlerinde veya diğer uzun süreli bakım kuruluşlarında ikamet edenler yer olarak tanımlanmıştır.
Şu an için RSV aşısı için tek doz aşı olmuş olmanın yeterli olduğu düşünülmektedir, yani bir defa aşılanan kişilerin tekrar aşılanmasına şu anki bilgiler ışığında gerek yoktur.
Aşı yaptırmak için en uygun dönem RSV’nin yayılmaya başlamadan öncesine denk gelen yaz sonu ve sonbahar baş dönemleridir.
Kaynak:
https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/rsv/index.html#:~:text=(..)
Erişim Tarihi: 13 Kasım 2024
Ne Zaman Yapılmalıdır?
Şu anki bilimsel veriler ışığında aşının RSV sezonunun yoğunlaştığı sonbahar-kış sezonundan kısa bir süre önce aşı uygulamasının yapılması hedeflenmelidir.
Koruyuculuk ne kadar sürer, tekrar dozları gerekir mi?
Şu anki bilimsel veriler ışığında aşının en az iki yıl koruyucu olduğu gösterilmiş olmakla birlikte ilerleyen çalışmalar ile birlikte gerekmesi muhtemele tekrar dozları için bilgiler netleşecektir.
Yan Etkileri
Halsizlik, yorgunluk, kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı en sık beklenen yan etkiler olup kısa süre içinde geçen yan etkilerdir.
RSV aşılarının diğer aşılar ile birlikte uygulanması
Mevcut bilgiler ışığında RSV aşılarının diğer aşılar ile aynı anda uygulanmasında engel teşkil eden bir durum bulunmamaktadır.
Bu aşının ülkemizde temini
Şubat 2024 yılı itibarıyla FDA onaylı RSV aşıları ülkemizde henüz temin edilememektedir.
Kaynakça
- https://www.cdc.gov/rsv/index.html (Erişim tarihi: 26 Kasım 2023)
- https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/72/wr/mm7229a4.htm (Erişim tarihi: 26 Kasım 2023)
- https://www.cdc.gov/rsv/research/rsv-net/dashboard.html (Erişim tarihi : 26 Kasım 2023)